- Νιου Τζέρσι
- (New Jersey). Πολιτεία (20.169 τ. χλμ., 8.484.431 κάτ. το 2001) των ΗΠΑ του διαμερίσματος του Μέσου Ατλαντικού. Βρέχεται στα Α και στα Ν (κόλπος Ντελαγουέρ) από τον Ατλαντικό Ωκεανό και συνορεύει με τις Πολιτείες Ντελαγουέρ και Πενσιλβάνιας στα Δ και με τη Νέα Υόρκη στα Β και στα ΒΑ· Πρωτεύουσά της είναι η Τρέντον. Η Ν.Τ. παρουσιάζει τις τρεις μορφολογικές περιοχές που χαρακτηρίζουν το προς τον Ατλαντικό τμήμα των ΗΠΑ· κατά μήκος του ωκεανού τη χαμηλή και ελώδη πεδιάδα της παράκτιας παρυφής, ελαφρά κυματοειδή στην ενδοχώρα· στο εσωτερικό, το γνωστό με την ονομασία Πίντμοντ, μια σειρά από υψίπεδα με ύψη πιο τονισμένα και με μεγάλη οικονομική σπουδαιότητα, γιατί οι ποταμοί, για να ξεπεράσουν τη διαφορά επιπέδου ανάμεσα στο Πίντμοντ και στην ατλαντική πεδιάδα, σχηματίζουν τη λεγόμενη Fall Line, δηλαδή τη Γραμμή των Καταρρακτών, που χρησιμοποιείται ευρύτατα για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας· τέλος, στο βορειοδυτικό τμήμα, τα απαλαχιανά ανάγλυφα των Αλεγκανίων, όπου υψώνεται το όρος Κιτατίνι, με την υψηλότερη κορυφή της Πολιτείας (Χάι Πόιντ, 551 μ.). Κυριότερος ποταμός είναι ο Ντελάγουερ, που αποτελεί τη συνοριακή γραμμή της Ν.Τ. με την Πενσιλβάνια. Το κλίμα είναι ηπειρωτικού τύπου, με ψυχρούς χειμώνες και σύντομα, δροσερά καλοκαίρια - οι βροχοπτώσεις κυμαίνονται στα 1.110 χιλιοστά ετησίως. Η Ν.Τ. είναι από τις πλουσιότερες και οικονομικά ανεπτυγμένες Πολιτείες των ΗΠΑ: στη γεωργία, που προμηθεύει κυρίως κηπευτικά και φρούτα, τα οποία απορροφώνται από τις δύο γειτονικές μεγαλουπόλεις της Νέας Υόρκης και της Φιλαδέλφειας, καθώς και δημητριακά, πατάτες και κτηνοτροφές με συνέπεια μια ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, κατέχει τα πρωτεία στην παραγωγή κατά στρέμμα, και εξαιτίας του κατάφυτου τοπίου της η Πολιτεία ονομάστηκε Garden State (Κηποπολιτεία)· αρκετή σπουδαιότητα έχει και η βιομηχανία, που κατέχει και αυτή τα πρωτεία στη χώρα (π.χ. στον τομέα των χημικών προϊόντων) και βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στους τομείς ειδών διατροφής, υφαντουργία και ειδών ένδυσης, μεταλλουργίας, πετροχημικών προϊόντων και ηλεκτρικών συσκευών. Οι περισσότερες πόλεις της βρίσκονται απέναντι από τη Νέα Υόρκη και περιλαμβάνονται στην αστική περιοχή αυτής της μεγαλούπολης ή περιστρέφονται οικονομικά και πνευματικά γύρω από αυτή. Μεταξύ των πόλεων αυτών είναι η πρωτεύουσα Τρέντον (88.675 κάτ.) εμπορικό και λιμενικό κέντρο στον ποταμό Ντελάγουερ, η Κάμντεν, και αυτή στο Ντελάγουερ, απέναντι από τη Φιλαδέλφεια, η Νιούαρκ στον ομώνυμο κόλπο, η Τζέρσι Σίτι, η Ελίζαμπεθ, η Μπαγιόν, η Πάσαϊκ, η Γιούνιον Σίτι, η Μπλούμφιλντ, η Κλίφτον κ.ά. Η περιοχή που αποικίστηκε στις πρώτες δεκαετίες του 17ου αι. από τους Ολλανδούς και τους Σουηδούς περιήλθε το 1664 στους Άγγλους, οι οποίοι αφού τη χώρισαν σε δύο αποικίες (Ανατολική Τζέρσι και Δυτική Τζέρσι), τη συγχώνευσαν το 1702 στην βασιλική Επαρχία της Ν.Τ. Ήταν μια από τις δυναμικότερες Πολιτείες στον πόλεμο για την αμερικανική ανεξαρτησία· ανακηρύχτηκε ανεξάρτητη από τον Ιούλιο του 1776 και υπήρξε θέατρο σημαντικών μαχών, ενώ ήταν η τρίτη Πολιτεία που επικύρωσε το ομοσπονδιακό σύνταγμα (1787).
Dictionary of Greek. 2013.